Ik ben goud waard: recensie

Tine     13.02.2021

Ik had eerder al het boek ‘opvoeden tot zelfvertrouwen’ van Steven Gielis gelezen en was erg enthousiast over zijn no-nonsens-schrijfstijl. ‘Ik ben goud waard’ sprak me dan ook meteen aan om te lezen. Ik lees opvoedboeken telkens met een dubbel doel. Enerzijds haal ik uit boeken vaak nieuwe ideeën om toe te passen tijdens mijn begeleiding of om door te geven aan andere ouders. Dan lees ik als orthopedagoog. Anderzijds ben ik ook gewoon ouder en wil ik ook met mijn kinderen op weg naar een positieve mindset.

Inhoud van het boek

Na een inleiding bestaat het boek uit 7 hoofstukken, 7 pijlers die je richting geven om samen met je kind op weg te gaan naar een positieve mindset.

Gezocht: superouders

In de inleiding nodigt Gielis de lezer uit om even stil te staan bij je eigen levensstijl: gaat alles goed? Nee, natuurlijk gaat niet alles altijd goed. Het gaat erom dat je met een positieve mindset de uitdagingen en problemen in je leven durft aan te pakken.

De auteur schets ook even beknopt enkele opvoedingstendensen van de laatste jaren en stipt de nivellering in het onderwijs aan.

Pijler 1: zelfkennis, het begin van alle wijsheid

De eerste pijler bespreekt hoe je talenten kan ontdekken bij je kind en hoe je kind van daaruit zijn intrinsieke motivatie kan aanspreken. In deze pijler komt ook het bespreken van gevoelens aan bod. Dit hoofdstuk wordt rijkelijk voorzien van oefeningen om met je kind in te vullen.

Hoe beter we in staat zijn de verschillende […] emoties bij anderen waar te nemen en te verwoorden, hoe gezonder we in relationeel opzicht zijn.

René Diekstra

Pijler 2: je bent wat je denkt

In het 2e hoofdstuk komen verschillende ‘psychologische effecten’ aan bod. Gielis beschrijft het belang van lichaamstaal, hij legt uit waarom ons brein niet standaard focust op het positieve. Selffulfilling prophecies, omdenken en het 5G’s schema (gebeurtenis, gedachte, gevoel, gedrag, gevolg) komen eveneens aan bod. Ook de uitzonderingsvraag, uit oplossingsgericht werken, krijgt hier een plaats.

Pijler 3: focussen op groei

De auteur legt in deze pijler de groeimindset uit.

Als plan A niet werkt: het alfabet heeft nog veel andere letters.

Pijler 4: walk the talk

In dit hoofdstuk bespreekt Gielis het belang van voorbeeldfiguren en supporters. Ook empathie en tips om empathie bij kinderen te stimuleren komen aan bod.

Achter elk kind dat in zichzelf gelooft, staat een ouder die dat al eerder geloofde.

Pijler 5: dingen veranderd krijgen

De 5e pijler gaat over doelstellingen formuleren. Het SMART-principe komt aan bod, evenals tips om de doelen ook daadwerkelijk te bereiken. Gielis maakt eveneens gebruik van een metafoor, ‘het ongeluksvaccin’. Door af en toe wat behapbare teleurstelling ingelepeld te krijgen, ontwikkelt je kind vaardigheden om er beter mee om te gaan.

Pijler 6: van proberen kan je leren

In dit hoofdstuk komen de principes van conditionering aan bod en bespreekt de auteur waarom belonen effectiever werkt dan straffen. “Gedragsmatig aan de slag gaan met kinderen via conditioneringstechnieken is ingebakken in de manier waarop we opvoeden. […] In plaats van als een verlicht despoot of dictator de wet uit te dragen, kun je beter ruimte laten voor de autonomie en zelfsturing van het kind.” schrijft hij ook nog.

Every accomplishment starts with the decision to try.

J.F. Kennedy

Pijler 7: bewuster leven

In dit laatste hoofdstuk nodigt Gielis je uit om in het hier en nu te leven, dankbaar te zijn en (af en toe) te reflecteren. Hij voorziet ook oefeningen om met je kind terug te blikken op recente gebeurtenissen.

Mijn mening

Wat ik erg positief vind aan het boek is dat het een waaier aan kennis & inzichten uit de positieve psychologie en oplossingsgerichte therapie in mensentaal bloot legt. Een leek kan met dit boek aan de slag. Dit boek is dus uitermate geschikt voor ouders die op een laagdrempelige manier willen leren over groeidenken en die op zoek zijn naar concrete tips om dit in de praktijk om te zetten.

Om het boek te gebruiken tijdens mijn begeleiding, mist het mijns inziens wat structuur. In de 4e pijler ‘walk the talk’ bijvoorbeeld bespreekt Gielis ideeën die naar mijn aanvoelen beter ergens anders hadden gestaan. Het stuk rond communicatie vindt aansluiting bij pijler 2 en het stuk rond empathie kon wat mij betreft aangevuld worden bij pijler 1. Ook reflectie komt zowel in pijler 1 als in pijler 7 terug.

Daarnaast ben ik als ouder en als orthopedagoog voorstander van afgestemd opvoeden, wat inhoudt dat ik conditioneringstechnieken vermijd bij het opvoeden van mijn kinderen. Hoofdstuk 6, waarin de auteur verschillende conditioneringstechnieken bespreekt, sluit dan ook niet helemaal aan bij mijn eigen opvoedingsstijl.

Wel heel leuk zijn de oefeningen die de auteur voorziet om concreet met je kind aan de slag te gaan. Zeker het eerste hoofdstuk is rijkelijk voorzien van oefeningen. Het zou fijn zijn mocht je die ergens kunnen downloaden, misschien nog een idee voor een werkboek ;)?