Mijn visie op aware parenting
Tine 14.09.2019
Aletha Solter is de grondlegger van aware parenting. Deze opvoedingsfilosofie is moeilijk in één slagzin samen te vatten. Aware parenting steunt op 3 verschillende pijlers:
- Hechtingsbevorderend ouderschap
- Democratische discipline
- Herstel van stress en trauma
Hechtingsbevorderend ouderschap
Dat onze kinderen aan ons gehecht geraken willen we denk ik allemaal. De mate waarin kinderen zich veilig hechten aan hun ouders kan echter verschillen (zonder dat er sprake moet zijn van een hechtingsstoornis). Een veilige hechting wordt bevorderd door sensitief te reageren op signalen van je kind, waaronder ook huilen. Volgens Solter bevorderen een natuurlijke geboorte, veel fysiek contact en langdurige borstvoeding op vraag van het kind eveneens de hechting tussen ouder en kind.
Democratische discipline
“Omdat ik het zeg”, “ik ben de mama/papa, dus ik bepaal” zijn uitspraken die niet passen in dit paradigma. Democratische discipline gaat ervan uit dat je als ouder en kind samen op zoek gaat naar oplossingen. Gedrag dat een kind stelt, is slechts het topje van de ijsberg. Ga op zoek naar het gevoel en de behoefte die hieronder liggen en ga hiermee aan de slag. Dit doe je door ik-boodschappen te formuleren. Bijvoorbeeld: Als je de LEGO door de kamer gooit, wordt het hier een rommel en daar houd ik niet van. (in plaats van: Wat heb je er weer een puinhoop van gemaakt!). Straffen en belonen zijn hier ook niet aan de orde.
Ouders die democratische discipline toepassen zijn zich ook van hun eigen woede of boosheid bewust en gaan hier actief mee aan de slag.
Conflicten in het gezin worden op een geweldloze manier opgelost, bijvoorbeeld door een familievergadering of mediatie.
Herstel van stress en trauma
Kinderen doen heel wat indrukken op tijdens de dag. Kinderen die al deze prikkels moeilijk kunnen verwerken (alle kinderen dus, het zijn kinderen) uiten weleens gedragsproblemen. De stress die kinderen opbouwen erkennen doet probleemgedrag verminderen.
Alle emoties van een kind mogen er zijn: blijdschap, verdriet, angst, boosheid,… Je omarmt de gevoelens van je kind zonder hier een oordeel over te vellen.
Huilen, lachen en samen spelen hebben een helend effect. Een huilend kind hoeft dus niet getroost te worden (“het is ok, stop maar met huilen), maar erkend/gezien in zijn gevoel (“het is ok, huil maar).
Het is ook zinvol om dagelijks bewust aandacht te geven aan je kind. GSM weg, geen eten klaarmaken, geen wasmachine insteken, … en je kind volgen. Wat is hij/zij aan het doen?
Mijn mening over aware parenting
Aware parenting vertoont heel wat gelijkenissen met andere stromingen. De eerste pijler is te vergelijken met attachment parenting, in het Nederlands wel eens vertaald als natuurlijk ouderschap of responsief ouderschap.
Jammer genoeg wordt deze visie wel eens gelijkgesteld met langdurig borstvoeding geven. Als je met tegenzin je kind aan de borst legt, denk ik niet dat je responsief bent tegenover je eigen behoeften. De relatie tussen jou en je kind, daar gaat het om. Een geheugensteuntje:
Een groot verschil tussen ‘klassiek attachment parenting’ en aware parenting is de visie op huilen. ‘klassiek attachment parenting’ ziet elk huilen als een vorm van een onbevredigde behoefte. Baby’s en kinderen huilen volgens aware parenting niet alleen om hun behoefte duidelijk te maken (honger, dorst, moe, pijn…), maar ook om hun emotie kenbaar te maken (verdriet, tegenslag,…). En deze vorm van huilen wordt liefdevol omarmd.
Een deel van de tweede pijler vind je ook terug in het onvoorwaardelijke opvoeden. Solter voegt er nog een schepje bovenop: ga actief aan de slag met jouw woede en met conflicten in je gezin.
De derde pijler maakt denk ik de visie aware parenting uniek. Huilen en woedebuien liefdevol omarmen is niet zo evident. Ooit al eens “jij bent boos, hé, schatteke” gezegd wanneer je kind tekeer gaat op de grond? Ik ken niet veel voorbeelden, maar intussen doe ik het wel ????. Het vraagt tijd. Maar het loont. Wanneer mijn dochter nu op een publieke plaats een woedebui heeft, kan ik zien dat ze het lastig heeft. Die innerlijke rust maakt het zo veel gemakkelijker om hiermee om te gaan. Ik hoef niets voor haar op te lossen. Gewoon er zijn is genoeg.
Ook het bewust bezig zijn met je kind is in deze tijd geen evidentie. En ook dit loont. Ik erger me wel eens aan het aanhankelijke gedrag van mijn zoon. Wanneer ik investeer in de relatie met hem door een half uurtje tijd vrij te maken en zijn spel te volgen (vooral dat!), vertoonde hij zich minder hulpeloos. Mijn zoon ging zelfstandig naar het toilet, heerlijk!
Meer lezen over aware parenting kan in het Engels op http://www.marionrose.net/