Wereld TOS dag op vrijdag 16 oktober
Tine 14.10.2020
Op vrijdag 16 oktober 2020 is het wereld TOS dag. Op die dag staat het hebben van TOS in de kijker. TOS staat voor TaalOntwikkelingsStoornis. Kinderen met een TOS hebben problemen met het begrijpen en spreken van een taal, ondanks een normale intelligentie, normaal gehoor en een adequaat taalaanbod. Ongeveer 5% van de kinderen en jongeren hebben een TOS.
Oorzaken van TOS
De oorzaak van een TOS is niet zo eenduidig vast te leggen. Het is een samenspel van meerdere factoren, zoals een andere werking van de hersenen, omgevingsfactoren, …
Hoe herken je een TOS bij kinderen?
Een TOS uit zich bij elk kind op een andere manier. Sommige kinderen hebben voornamelijk moeite met taalbegrip. Mondelinge opdrachten zoals “hang de jas aan de kapstok”, “ga eens een pak melk in de bergplaats halen” of “open je rekenboek op p. 3 en begin dan aan opdracht 2” zijn dan moeilijk. Andere kinderen zijn dan weer erg onverstaanbaar. Zij zeggen bijvoorbeeld “hasse wasse” in plaats van “ik ga mijn handen wassen”.
Onderstaande kenmerken geven een indicatie op een taalontwikkelingsstoornis:
- Het kind kent weinig woorden.
- Het kind heeft moeite om op een woord te komen.
- Het kind is niet goed te verstaan.
- Het kind wordt boos als hij of zij niet begrepen wordt of anderen niet begrijpt.
- Het kind maakt korte zinnen of veel fouten bij het maken van zinnen.
- Het kind lijkt niet te luisteren.
- Het kind praat (nog) niet of weinig.
Deze kenmerken worden verder verduidelijkt in dit filmpje.
Herken je één van deze kenmerken bij je eigen kind? Neem dan contact op met een logopedist voor meer informatie. Een vroegtijdige onderkenning kan immers heel wat leed op latere leeftijd vermijden. Op de website www.vvl.be kan je bij zoek een logopedist de specialisatie taalontwikkelingsstoornissen aanduiden.
Talenten bij kinderen met een TOS
Net als alle andere kinderen hebben kinderen met een TOS ook heel wat talenten! In de behandeling en begeleiding van deze kinderen is het erg belangrijk hierop in te zetten. Kinderen met TOS hebben een verhoogd risico op het ontwikkelen van sociaal-emotionele problemen. Inzetten op veerkracht en weerbaarheid kan dit verhelpen.
Kinderen met een TOS zijn doorgaans sterk visueel ingesteld en zijn echte doorzetters. Misschien herken je wel een creatieve maker bij je kind? Laat hem een knutselwerkje tonen in de kring in plaats van telkens te moeten vertellen hoe het weekend verlopen is. Oudere kinderen kunnen met behulp van foto’s een fotoverhaal maken.
Hoe omgaan met een kind met een TOS?
De meeste ouders weten intuïtief op welke manier ze hun taalaanbod moeten afstemmen op de (taal)ontwikkelingsfase van hun kind. Wanneer het kind weinig terugzegt of woorden verkeerd uitspreekt, komt er een verstoring in dit natuurlijke proces. Ouders twijfelen, sommige ouders stoppen met taal aan te bieden, andere ouders gaan dan weer het kind testen (wat is dit?) en het kind expliciet verbeteren (nee, dat is niet juist, zeg het nog eens). Beide zijn normale reacties. Het is belangrijk je hiervan bewust te worden, zodat je kan groeien naar een meer afgestemd taalklimaat.
Enkele tips:
- Blijf met en tegen je kind praten, ook als je kind maar weinig terug zegt.
- Geef één opdracht tegelijk.
- Volg je kind tijdens het spelen.
- Praat rustig en gebruik geen moeilijke woorden.
- Lees veel voor en moedig je kind aan om te reageren.
- Verbeter je kind niet, maar herhaal wat hij of zij heeft gezegd, maar dan op de juiste manier.
In onderstaand filmpje komen tips om de taalontwikkeling bij je peuter te stimuleren.
TOS in praktijk De Appelboom
Kinderen met (een vermoeden van ) een taalontwikkelingsstoornis kunnen op de praktijk terecht voor taaltherapie. Zowel oefeningen rond woordenschat, zinsbouw als taalgebruik komen aan bod. Indien passend voor een kind bied ik ook psycho-educatie aan en ga ik expliciet aan de slag met de talenten van het kind. Naast dit aanbod aan kinderen, kunnen ouders in de praktijk terecht voor ouderbegeleiding.
Aanbod
Taaltherapie, ouderbegeleiding, taalonderzoek. Voor kinderen en volwassenen. Schoolse vaardigheden en zelfredzaamheid. Coaching en workshops en vorming.
https://www.de-appelboom.be/aanbod
Ik doe mee aan de stickeractie georganiseerd door vzw Totaal en deel stickers uit aan alle kinderen die op de praktijk therapie volgen.